 |
 |
Voorbereiding
De digitalisering van de glasplaten gebeurt in een speciaal daarvoor ingerichte studio bij de Service Provider (SP). De glasplaten doorlopen een aantal vaste stappen vooraleer ze worden gedigitaliseerd:
- ze worden gesorteerd op formaat (afmetingen). Het formaat bepaalt de vereiste resolutie;
- ze worden ontstoft net voor het digitaliseren, met een zachte borstel;
- gebroken glasplaten worden bijeen gepuzzeld.
Afbeelding: glasplaat uit de collectie van het MAS op de digitaliseringsopstelling van GMS
Eigenlijke digitalisering
Vervolgens wordt overgegaan tot de digitalisering:
- De glasplaat wordt op een doorzichtig oppervlak gelegd, met een lichtbron eronder (en in het geval van glaspositieven of lantaarnplaten ook een lichtbron langs boven).
- De camera staat loodrecht op het object gericht.
- Afhankelijk van de glasplaat wordt de camera ingesteld, waarbij er rekening wordt gehouden met enkele vooraf afgesproken technische specificaties (bv. diafragma, resolutie per afmeting, de correcte witbalans op basis van de testtargets...) Alle specificaties vind je in het aanbestedingsdossier.
- Als aan alle vereisten is voldaan, wordt er een opname gemaakt.
Verwerking en kwaliteitscontrole
Daarna gaat het digitale bestand door het proces voor verdere verwerking, zoals:
- Omzetting van negatief naar positief
- Dit gebeurt enkel in het geval van glasnegatieven.
- Spiegeling
- De glasplaten worden met de emulsiezijde naar boven gedigitaliseerd om schade aan de emulsiezijde te vermijden.
- Cropping
- Een zwart- of witrand van minimaal 4% en maximaal 10% wordt rond het object gelaten, waarbij het object recht in beeld ligt en de rand aan alle zijden even groot is. De witrand komt voor bij glaspositieven. Door de omzetting van glasnegatieven naar een positief beeld wordt de rand rond de glasplaat zwart.
- Eventueel rechtzetten van het beeld
- Dit gebeurt op basis van het beeld, niet op basis van het label.
- Aanpassen van het contrast
- Deze beeldbewerking, toegepast met auto-adjust in Capture One, gebeurt enkel bij glasnegatieven. Deze zijn vaak over- of onderbelicht, waardoor er bij omzetting naar een positief niet altijd een bruikbaar beeld wordt bereikt. De aanpassing van het contrast lost dit op.
- Deze beeldbewerking, toegepast met auto-adjust in Capture One, gebeurt enkel bij glasnegatieven. Deze zijn vaak over- of onderbelicht, waardoor er bij omzetting naar een positief niet altijd een bruikbaar beeld wordt bereikt. De aanpassing van het contrast lost dit op.
Voor de digitale bestanden instromen in het meemoo-archiefsysteem (MAM), wordt er door meemoo een uitgebreide kwaliteitscontrole uitgevoerd. We voeren eerst en vooral een aantal automatische checks uit op basis van de vooraf opgestelde vereisten. Dit doen we met behulp van een aantal OpenSource-instrumenten, bijvoorbeeld:
- na elke wijziging van de digitaliseringsopstelling gebeurt er een validatie van de technische specificaties van het beeld in OpenDICE;
- de validatie van het TIFF-bestand gebeurt in DPF Manager;
- ook de metadata die door de Service Provider (SP) worden gecreëerd en de volledigheid van het digitale pakket en de vereiste specificaties ervan worden gecontroleerd vooraleer het aanvaard wordt in onze systemen.
De manuele controle bestaat uit een visuele controle. Daarbij checken we zaken als de resolutie, scherpte, cropping en rechtzetting, de omzetting naar een positief beeld, enzovoort.
Als alle controlestappen succesvol zijn verlopen, kan de SP het digitale pakket aanleveren. Onze systemen controleren als laatste stap nog de volledigheid van het pakket en de vereiste specificaties ervan. Het resultaat van de digitalisering is een meervoudig object, dus een object met meerdere beeld- en metadatabestanden. Hoe dat precies in elkaar zit, lees je hier.